pešački trekovi

Dužina trase – 21 km (oba smera)
Ukupni uspon – 1045 m
Najniža tačka – 890 m
Najviša tačka – 1932 m
Kondiciona težina – 7/10
Tehnička težina – 4/10

Još nas Crni vrh deli od Srebrne Glave

Srebrna Glava je jedan od ređe posećivanih i među domaćim planinarima manje poznatih vrhova Stare planine. Dalek i teško pristupačan u vrletima oblasti Visok, ovaj vrh se kao strela zabija u teritoriju susedne Bugarske, predstavljajući najistočniju geografsku tačku u Srbiji. Ovo gotovo zaboravljeno područje, ušuškano u staroplaninske daljine i visine, kao svojevrsna kapa, visinska straža, krasi Srebrna Glava, jedan od najviših vrhova u glavnom grebenu Stare planine, od koje ovaj masiv lagano počinje da skreće sa smera severozapad-jugoistok na smer zapad-istok.

Početni deo uspona ka Srebrnoj Glavi

Područje Visoka, a naročito Srebrna Glava i susedni niži vrhovi, decenijama su predstavljali neku vrstu „zabranjene zone“ i oblast u koju je u načelu opasno zalaziti, jer nisu bili retki pogranični incidenti sa tragičnim ishodom. Danas je ovo područje napokon mirno, a od prošle godine su ukinute i obavezne pogranične dozvole za kretanje u njemu, tako da od sela Senokos, jednog od uspavanih, gotovo zaboravljenih staroplaninskih sela sa simboličnim brojem preostalih stanovnika, možete da se uputite ka Srebrnoj Glavi potpuno opušteni, upijajući prirodne lepote punim plućima.

A prirodnih lepota na putu ka Srebrnoj Glavi itekako ima, počev od mešovitih šuma u kojima dominiraju breze, kroz koje započinjete uspon, preko bezbrojnih planinskih potoka, pa sve do nepreglednih visinskih pašnjaka, sa kojih pucaju vidici na sve strane. Sa Srebrne Glave se i najbolje vidi atraktivna piramida vrha Kom, prvog sa visinom preko 2000 metara na Bugarskom delu Stare planine.

Uspon ka Srebrnoj Glavi u bojama jeseni

Do početne tačke ovog treka, centra sela Senokos, možete da stignete putničkim automobilom, kombijem ili autobusom, bilo iz smera Pirota ili Dimitrovgrada, putem koji je većim delom asfalt (tek nekoliko kilometara makadama imate iz oba smera, na delu pre sela Kamenica). Od centra Senokosa krećete pešice putem koji prati Vodeničku reku, da biste kilometar kasnije skrenuli desno, šumski putem koji, pod kosim uglom, počinje lagano da penje. Lagano dobijajući visinu, ovaj put uskoro izbija na široki greben Boljevsko letniće, na visini od oko 1600 m konačno izlazeći  iznad gornje granice šume i nastavljajući grebenski ka Srebrnoj Glavi, zaobilazeći Crni vrh (1831 m) sa severozapada.

Na granici, nadomak vrha

Zbog činjenice da u ovim predelima ispaše praktično više nema (stočarstvo je na Staroj planini aktivnost u odumiranju), pašnjaci preko kojih se krećete pretežno su obrasli gustom klekom, tako da nije jednostavno preko njih pronaći prohodan put. Na prvi pogled će vam možda delovati da je prelazak preko samog Crnog vrha čistiji nego prolazak „putem“ koji smo vam ucrtali, ali onog trenutka kada stignete do gore shvatate da ste naišli na pojas kleke koji je nemoguće zaobići. Zato je ipak mudrije držati izohipsu i ne penjati se bespotrebno tih 100 m, jer ćete iza toga i tako tu visinu ponovo izgubiti.

Završni prilaz Srebrnoj Glavi, od trenutka kada presečete graničnu stazu, znatno je čistiji i prohodniji, ali obratite pažnju na graničnu liniju – u završnici prilaza vrhu bugarskom teritorijom ste okruženi takoreći sa tri strane, krećući se tanušnim jezičkom naše teritorije u dužini od nekoliko stotina metara, sve do vrha.

Spust

Nakon uspona na vrh vraćate se natrag na graničnu stazu i krećete se njome ka jugu sve do Karibanjskog brda, čijim grebenom ćete se spustiti do Senokosa. Na mestu gde se greben Karibanjskog brda naslanja na glavni greben Stare planine nailazite na Grlin kladenac, dobar izvor pitke vode, koji je lepo mesto za kraću pauzu. Deo puta od Srebrne Glave do Karibanjskog brda je izuzetno lep, nastavljajući se u ambijent mešavine četinara i breza dok lagano napredujete po grebenu Karibanjskog brda ka nižim krajevima. Na samom Karibanjskom brdu staza je ponovo malo jače obrasla klekom, ali uz pažljivo kretanje to ne bi trebalo da vam predstavlja veći problem.

Alternativna varijanta spusta u odnosu na ovu koja se nalazi u treku može biti kroz Karibanjsku prašumu, odnosno šumske puteljke u slivu Karibanjskog potoka jugoistočno od grebena Karibanjskog brda. Tu ćete u nekom trenutku izbiti na širi, kolski put (doduše, takvog kvaliteta da je pogodan samo za terenska vozila), ali vas od njega deli spust kroz šumu gde treba izgubiti oko 300 m visine na terenu koji je diskutabilno prohodniji od kleke po vrhu Karibanjskog brda.

Kroz šume Kariban

Dakle, prilično je svejedno za koju ćete se varijantu opredeliti – odlučite na osnovu toga da li ste raspoloženi da što duže ostanete na vrhu grebena, ili biste radije da odmah zaronite u gusto zelenilo rečnog sliva. U poslednjem kilometru pred selom već se krećete solidnim kolskim putem, prošavši pored vrlo zanimljive seoske crkve.

Kao što je to slučaj skoro svuda na Staroj planini, na ovom usponu nije problematično doći do pitke vode. Potoke i izvore imate na svakom koraku, a tri izvora su i ubeležena u priloženoj GPX datoteci. Sa 21 km dužine i preko 1000 m uspona ovo se može podvesti pod zahtevnije planinarske ture, koje će vam lepo ispuniti čitav letnji ili jesenji dan. Kao idealno godišnje doba za uspon na Srebrnu Glavu preporučujemo jesen, zbog neverovatnog kolorita šuma kroz koje prolazite.

Pogledajte foto album sa našeg uspona na Srebrnu Glavu u oktobru 2008. godine.